Gouden Luipaard

Het Internationaal Filmfestival van Locarno (Italiaans: Festival internazionale del film Locarno) is het kleinste van de vier grote Europese filmfestivals. De andere drie zijn de festivals van Cannes, Berlijn en Venetië. Het festival wordt sinds 1946 jaarlijks in augustus gehouden in Locarno in het Italiaanstalige kanton Ticino in het zuiden van Zwitserland. De films worden vertoond in tien bioscopen en 's avonds op het in 1971 tot groot openluchttheater omgebouwde Piazza Grande, met een meer dan 250 m² groot bioscoopscherm en met ruimte voor 3000 toeschouwers.

De prijs voor de beste film van het festival is sinds 1968 de Gouden Luipaard (Pardo d'Oro). Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 90.000 Zwitserse Frank. Eerder heette de Gouden Luipaard onder andere de Grote Prijs (Gran Premio), het Gouden Zeil (Vela d'Oro) en de Grote Prijs van de Jury (Gran Premio della Giuria). Oorspronkelijk konden alleen de eerste of tweede film van een regisseur meedoen aan de competitie. Vanaf 1996 is dat geen absolute voorwaarde meer, vanaf dat jaar kunnen regisseurs meedoen totdat ze internationale bekendheid hebben vergaard. Regelmatig wordt aan meerdere films in één jaar de prijs voor beste film toegekend. In 1955, 1957 en 1988 aan 2 films, in 1953 aan 3 films, in 1970 en 1982 aan 4 films en in 1954, 1969 en 1971 aan 5 films.

Naast het Gouden Luipaard wordt ook een prijs vergeven voor de op één na beste film van het festival, de Speciale Jury Prijs (Leopardo d'argento, Grand prix speciale della giuria) ofwel Zilveren Luipaard (van 1958 tot 1965 het Zilveren Zeil) en een derde prijs (Leopardo di bronzo, Terzo premio della cittì di Locarno) ofwel Bronzen Luipaard. Verder worden luipaarden vergeven voor Beste Regie, Beste Acteur en Beste Actrice. Vanaf 1989 wordt bovendien een ere-luipaard uitgereikt aan een persoon die een vernieuwende bijdrage heeft geleverd aan de film. Deze ereprijs werd gewonnen door onder andere Ennio Morricone, Jean-Luc Godard, Bernardo Bertolucci, Joe Dante, Paul Verhoeven, Sydney Pollack, Ken Loach, Ermanno Olmi, Terry Gilliam en Wim Wenders.

De eerste editie van het filmfestival werd geopend op 23 augustus 1946 in het park bij het Grand Hotel van Locarno. Wegens interne meningsverschillen werd in 1951 en 1956 geen festival georganiseerd. Begin jaren vijftig werden al films uit het Oostblok vertoond en in 1955 was Locarno het eerste Europese festival dat een film uit de Chinese Volksrepubliek in het programma had. In 1958 besteedde het festival al aandacht aan de vernieuwende Franse filmstroming Nouvelle Vague: Le beau Serge (Bitter Reunion) van Claude Chabrol won dat jaar het Zilveren Zeil. In 1959 wijdde Locarno als eerste festival een retrospectieve aan de Zweedse filmmeester Ingmar Bergman. In deze tijd begon men zich te concentreren op jonge filmmakers en nieuwe stromingen, een beleid waar het Filmfestival van Locarno heden ten dage nog steeds bekend om staat en dat dit festival tussen de vele andere filmfestivals een geheel eigen identiteit geeft.