Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog was de meest wijdverbreide en waarschijnlijk bloedigste oorlog in de geschiedenis der mensheid. De oorlog begon met de inval van Nazi-Duitsland in Polen op 1 september 1939 en eindigde met de capitulatie van het Japanse Keizerrijk op 2 september 1945. Duitsland had zich reeds op 7 mei 1945 overgegeven. In zes jaar tijd kwamen meer dan zestig miljoen mensen om het leven in een brute strijd waarbij de burgerbevolking niet werd gespaard en burgerdoelen aan beide zijden als legitiem aanvalsdoel werden beschouwd. De Nazi's hadden bovendien concentratiekampen opgezet waar uiteindelijk meer dan tien miljoen Joden, Polen (en andere Slavische volkeren), Roma, gehandicapten, homoseksuelen en andersdenkenden werden vermoord. Zeven vernietigingskampen met beruchte namen als Auschwitz-Birkenau, Sobibór en Treblinka II waren zelfs speciaal toegerust om op een meedogenloos efficiënte manier grote aantallen mensen te vermoorden in gaskamers. Ook in de Russische en Japanse kampen kwamen velen om. Minder bekend is dat ook in de Verenigde Staten concentratiekampen werden opgezet voor inwoners van Japanse, Duitse en Italiaanse afkomst. Meer dan 130.000 burgers van voornamelijk Japanse afkomst werden hier tijdens de oorlog gevangen gezet. Hoewel ze het kamp niet mochten verlaten werden ze in tegenstelling tot de gevangenen in Europa en Azië wel goed verzorgd. De oorlog zorgde voor een groot aantal nieuwe uitvindingen op militair gebied. De bekendste hiervan waren aan Duitse zijde de eerste operationele straaljager Messerschmitt Me 262, de eerste kruisraket V1 en de eerste ballistische raket V2. De Duitse Zuse Z3 uit 1941 was de eerste programmeerbare elektromechanische computer en de Britse Colossus uit 1943 was de eerste programmeerbare elektronische computer. Deze machines stonden aan het begin van het computertijdperk. De Amerikanen ontwikkelden onder andere napalm en de atoombom. De nucleaire massavernietigingswapens werden aan het einde van de oorlog voor het eerst en tot heden voor het laatst ingezet. Op 6 en 9 augustus 1945 werden atoombommen afgeworpen boven de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki. Bijna 100.000 mensen kwamen hierbij om het leven en aan het einde van het jaar was het dodental meer dan verdubbeld door stralingsziekte en het overlijden van gewonden. In de jaren daarna zouden nog honderdduizenden sterven aan stralingsziekte en kanker. Films over de Tweede Wereldoorlog werden reeds tijdens de oorlog gemaakt. Naast de vele propagandafilms werden overigens ook gewone oorlogsfilms (Bataan), spionagefilms (Five Graves to Cairo) en romantische films (Casablanca) gemaakt. In de loop der jaren zijn er vele duizenden films over de Tweede Wereldoorlog gemaakt, met een grote variatie aan onderwerpen. Vaak gebruikte thema's zijn onder andere het commando dat een bepaalde opdracht uit moet voeren (The Dirty Dozen, The Guns of Navarone, Quel Maledetto Treno Blindato), de jodenvervolging (Het Dagboek van Anne Frank, The Pianist, Schindlers List), ontsnapping uit een kamp (Stalag 17, The Great Escape, Escape to Victory), verzetsstrijders (De Aanslag, Idi I Smotri, Defiance), legercommandanten (Patton, The Desert Fox: The Story of Rommel), de marine (Das Boot, Sink the Bismarck!), het Oostfront (Ivan's Childhood, Stalingrad), de strijd in de Pacific (Sands of Iwo Jima, Midway, Tora! Tora! Tora!) en de strijd in Noord-Afrika (El Alamein, Indigènes). Tweede Wereldoorlog-films zijn bij de diverse filmfestivals regelmatig in de prijzen gevallen. From Here to Eternity, The Bridge on the River Kwai, Patton en Schindler's List wonnen de Oscar voor Beste Film, Roma, città aperta, The Cranes are Flying, Die Blechtrommel, Underground en The Pianist wonnen de Gouden Palm, Ivan's Childhood en Lust, Caution wonnen de Gouden Leeuw en De tweeling en Zwartboek wonnen het Gouden Kalf. |
|